ابهام در پرداخت وام از طریق یارا کارت

 دکتر جلال یوسفی

شبکه بانکی به تازگی مجاز به صدور کارت‌های اعتباری شده است که بر اساس آن تسهیلاتی تا سقف پنج میلیون تومان و به پشتوانه یارانه واریزی به حساب سرپرستان خانوار به متقاضی اختصاص می‌دهد.

در این طرح ، ابهاماتی وجود دارد که تا حدودی طرح را بیهوده جلوه داده و به نظر می رسد، این طرح بیشتر برای رفع تکلیف است و نه برای برداشتن مشکلی از مشکلات مردم.

۱- این طرح شبکه بانکی را ملزم به پرداخت وام نکرده، بلکه شبکه بانکی مجاز و مختار است با توجه به منابعی که در اختیار دارد نسبت به اعطای وام از محل وثیقه یارانه نقدی اقدام کند. بنابراین، با توجه به این بند، بانک ها می توانند از پرداخت وام شانه خالی کنند. شانه خالی کردن معمولاً از خصیصه های شبکه بانکی برای افراد کم بضاعت و بی بضاعت است.  

۲- در این طرح همچنین با توجه به غربالگری یارانه بگیران، برای پوشش ریسک ناشی از قطع یارانه خانوار بانک‌ها می‌توانند سفته و یا سایر تضمین‌های متعارف قابل ارایه از سوی اشخاص مشمول را به تشخیص خود دریافت کنند. از این رو، عملاً بانک ها می توانند از وام بگیران ضمانت و سایر پشتوانه های بانکی تقاضا کنند و کارت یارانه به عنوان وثیقه اساساً بی معنی خواهد بود.

۳- هیجده( ۱۸) درصد سود ناشی از این وام، بیشتر به نفع تجار و افراد بازاری است تا مردمی که به این وام برای رفع مشکلاتشان نیاز دارند و لذا بیم آن می رود که وام ها با مقدار اندکی وجه به صاحبان کارت توسط واسطه ها گرفته شده و وارد باز واسطه گری گردد.

۴- در خصوص مانده سقف تسهیلات اعطایی (با توجه به میزان یارانه خانوار تعیین می‌شود با این حال در مرحله اول سقف پرداخت تسهیلات پنج میلیون تومان بوده، ولی این کارت‌ها از ویژگی گردان برخوردار هستند به گونه‌ای که تا تاریخ انقضای کارت همواره به میزان مابه‌التفاوت مبلغ سقف اعتبار و اصل تسهیلات تسویه نشده توسط مشتری اعتبار خواهند داشت )  نیز میزان اعتبار وام بالای پنج میلیون تومان را در هاله از ابهام فرود می برد. در این راستا، با توجه به ناآگاهی مردم از این قوانین، بانک ها که معمولاً در دواندن افراد ناآگاه ید طولایی در کشور داشته اند، مردم را دچار مشکل خواهند کرد.

۵- مشکل دیگر محدودیت در برداشت از کارت یاد شده است در حالی که برای واریزی به کارت محدودیت وجود ندارد. حال اگر فرد یا افرادی به اشتباه وجهی به این کارت ها واریز کردند، چه تمهیداتی برای برداشت این وجوه دیده شده است.

۶- شرط تاریخ صدور کارت محدودیت دیگری برای ارایه وام. دراین قانون آمده است:
 یارا کارت اعتباری، طرحی است که در ادامه صدور کارت های اعتباری در حدود دو سال گذشته در شبکه بانکی اجرایی می شود.

در این ارتباط بخشی از دارندگان یارا کارت به ویژه افراد تازه ازدواج کرده که نسبت به جدا کردن سارانه از خانواده ها می کنند از این حق در اوایل این طرح( به مدت دو سال) محروم می شوند. این درحالی است که چنین افرادی به چنین وام هایی نیاز بیشتری دارند.