مادر رئیسعلی به نام شهین و پدرش زائیر محمد، از طایفه ممسنی کدخدای دلوار بود که بعدها به «معین‌الاسلام» ملقب شد.
رئیسعلی دلواری در سال ۱۲۶۱ هجری شمسی برابر با ۱۸۸۲ میلادی (۱۲۹۹ قمری) در روستای دلوار از توابع تنگستان متولد شد.
مادر رئیسعلی به نام شهین و پدرش زائیر محمد، از طایفه ممسنی کدخدای دلوار بود که بعدها به «معین‌الاسلام» ملقب شد. با شروع نهضت مشروطیت، رئیسعلی در حالی که ۲۴ سال بیشتر نداشت از جمله پیشگامان مشروطه‌خواه در جنوب ایران شد و همکاری نزدیکی با محافل انقلابی و عناصر مشروطه‌طلب در بوشهر، تنگستان و دشتی آغاز کرد.
دوران جوانی او همزمان با حضور گسترده استعمار انگلیس در خلیج فارس بود. وی نقشی کلیدی در قیام جنوب داشت. قیام مردم تنگستان به رهبری وی روی هم هفت سال طول کشید .
او با همراهی دیگر مشروطه خواهان بوشهر را از حاکمیت استبداد محمدعلی شاه قاجاریه خارج کرد. در سال ۱۲۸۷ ه. ش/ ۱۹۰۸ میلادی به درخواست ملاعلی تنگستانی و سید مرتضی مجتهد اهرمی که مخالف استبداد محمدعلی شاه قاجار بود، بوشهر را تصرف کرد و حدود ۹ ماه شهر را در کنترل داشت.
رئیسعلی در جنگ جهانی اول نقش اساسی داشت و با کسب اجازه از علمای نجف و برخی علمای محل جهاد را در منطقه علیه بیگانگان و ایادی آنان با کمک همراهان خویش شروع نمود.
او پس از هفت سال مبارزه و شکست دشمنان ملت ایران و اسلام سرانجام توسط یکی از همراهان خوائن خود در سن ۳۳ سالگی از پشت مورد هدف گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید. قبر رییس علی دلواری در قرستان وادی السلام شهر نجف اشرف می باشد.
منبع: کتاب مقدمه ای بر تحولات در ایلات و عشایر ایران، به انضمام تحولات در ایل ممسنی، نوشته دکتر جلال یوسفی، تهران: انتشارات کتاب اول،۱۳۹۲
