عشایر با سابقه ای طولانی در گذر زمان هم از نظر اقتصادی و هم نظامی پشتیبانی برای کشور مهم بود. اما به تدریج بعد از انقلاب مشروطه و به ویژه از زمان رضاخان به این طرف رو به اضمحلال رفت.
سیر تحولات زندگی جامعه عشایری در ایران
جلال یوسفی ۱ ، محمدمهدی یوسفی ۲
۱ مدرس دانشگاه و پژوهشگر مطالعات توسعه روستایی
۲ پژوهشگر مؤسسه پژوهشی صبح رویش تهرا ن
نویسنده مسئول :
جلال یوسفی
چکید ه
عشایر با سابق های طولانی در گذر زمان هم از نظر اقتصادی و هم نظامی پشتیبانی برای کشور مهم بود. اما به تدریج بعد از انقلاب مشروطه و به ویژه از زمان رضاخان به این طرف رو به اضمحلال رفت، به طوریکه جمعیت عشایری که زمانی ۳۰ درصد جمعیت جامعه ایران را تشکیل میداد، بر اساس آخرین سرشماری عشایر کوچنده کشور، کمتر از یک میلیون ودویست هزار نفرجمعیت کوچرو دارد. بنابراین، در این مقاله ابتدا به پیدایش کوچ نشینی و تحولات آن، و پراکندگی جغرافیایی کوچ نشینان ایران پرداخته و سپس به ساختار سیاسی عشایر) سلسله مراتب ایلی (، ساختار اجتماعی آنان) خانواده، تقسیم کار، قشربندی اجتماعی و جمعیت( و ساختار اقتصادی)منابع اقتصادی عشایر و مبادلات آنان( پرداخته می شود. در ادامه این بخش، به تحولات در نظامهای بهره برداری از مراتع توسط عشایر پرداخته و سپس به نحوه و مراحل اسکان عشایر اشاره می گردد و در پایان نیز وضعیت عشایر در بعد از انقلاب اسلامی مورد
بررسی قرار می گیرد.
واژگان کلیدی: چادرنشینی، عشایر، کوچ نشینی، عشایر کوچنده، مراتع، سلسله مراتب ایلی